Nöroendokrin hücreler, sinir hücreleri ve hormon üreten hücreler ile benzer özellikler gösteren ve endokrin sistemde salgı görevleri olan hücrelerdir. Vücudun birçok ihtiyacını karşılayan bu dokularda kanser görülme riski ve sıklığı her ne kadar çok az olsa da yine de görülebilmektedir.
Vücudun herhangi bir yerinde görülmek gibi normal kanserlerden daha ilginç bir özelliğe sahiptirler. Nöroendokrin tümörü, endokrin sistem vücudun birçok yerine hakim olduğu için herhangi bir yerde görülebilir veya dağınık bir şekilde de ortaya çıkabilir. Ancak daha çok akciğerlerde, appendikste, ince bağırsakta, rektum ve pankreasta görülmektedir.
Nöroendokrin tümörünün birçok çeşidi vardır. Kimisi yavaş büyürken kimi hızla büyür. Bazıları çok miktarda hormon salgılarken bazıları hormon salgılamazlar. Bu bilgiler tümörün tedavisine başlanmadan önce tanı aşamasında oldukça önemlidir ve tedaviyi şekillendirmektedir.
Nöroendokrin tümörler her zaman belirti vermeyebilirler. Bu da kanserde en önemli adım olan erken tanıda geç kalınmasına sebep olabilir. Ancak yine de bireyin vücudunu dinlemesi ve herhangi bir belirt i varsa bile doktora başvurması elzemdir.
Genelde görülen bulgular; büyüyen tümörden kaynaklanan ağrı, istemsiz kilo verme, normalden farklı bir yorgunluk hissi, deri altında ele gelen şişlikler şeklinde olup hormon üreten nöroendoktrin tümörlerinin belirtileri biraz daha farklıdır.
Deride kızarıklık görülmesi, diyare, sık sık idrara çıkmak, susama hissinde artış, göz kararması veya baygınlık hissi, güçsüz hissetme ve titreme, deri döküntüleri gibi belirtiler hormon üreten tümör belirtileri arasındadır.
Nöroendokrin tümörleri çok nadir görülmesine rağmen yine de ortaya çıkmaktadır ve bunun tam bir sebebi henüz bulunamamıştır. Ancak tüm kanser tiplerinde olduğu gibi dengesiz beslenme ve sağlıksız bir yaşam şekli, bunlara ek olarak erkek cinsiyeti ve ileri yaş, aile sağlık öyküsünde kanser hastalığının bulunması veya kişinin kendi geçmişinde kanser öyküsünün oluşu, sigara ve alkol gibi zararlı maddelerin kullanımı ve tüm bunlara ek olarak kalıtsal bozukluklar nöroendokrin tümörlerine yol açabilmektedir.
Nöroendokrin tümör tanısında fizik muayene, hormonların artışına yönelik testler, görüntüleme yöntemleri, test amaçlı doku örneklerinin alınması kullanılmaktadır. Lenf düğümlerindeki büyümelerin hissedilmesi, kan ve idrardaki nöroendokrin tümörler tarafından üretilen hormonlara ait ipuçları aranması, ultrason, BT, MRG tetkikleri veya PET görüntülenmesi, biyopsi, bronkoskopi, endoskopi veya kolonoskopi uygulamaları tanı aşamasında çok önemlidir.
Diğer kanser tedavilerinde olduğu gibi cerrahi tedavi ilk sırada yer almaktadır. Endokrin sistemdeki tümörün çıkartılması en uygun seçenek olarak görülmektedir. Eğer bu işlem gerçekleştirilemiyorsa, kemoterapi veya hedeflenmiş ilaç tedavisi, PRRT veya radyoterapi, artan hormon salgısının kontrolünde kullanılacak ilaçlar tedavi sürecinde kullanılabilmektedir.
No comment