Uzm. Dr. Refik Bilgin

Karaciğer Kanserinin Ana Nedeni Nedir?

Karaciğer Kanserinin Ana Nedeni Nedir

Karaciğer Kanserinin Ana Nedeni Nedir

Risk faktörü, kanser gibi bir hastalığa yakalanma şansınızı artıran her şeydir. Farklı kanserlerin farklı risk faktörleri vardır. Sigara içmek gibi bazı risk faktörleri değiştirilebilir. Bir kişinin yaşı veya aile geçmişi gibi diğerleri değiştirilemez.

Ancak bir risk faktörüne veya hatta birkaç risk faktörüne sahip olmak, hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez. Ve hastalığa yakalanan bazı kişilerde bilinen risk faktörleri çok az olabilir veya hiç olmayabilir.

Karaciğer Kanseri Tanı ve Tedavi Yöntemleri İle İlgili Herşey Sanal Onkoloji’de

Karaciğer kanseri riskinizi artırabilecek faktörler

Birkaç faktör, bir kişinin hepatoselüler karsinom (HCC) alma şansını artırabilir.

Cinsiyet

Hepatoselüler karsinom erkeklerde kadınlara göre çok daha yaygındır. Bunun çoğu muhtemelen aşağıda açıklanan bazı risk faktörlerini etkileyen davranışlardan kaynaklanmaktadır. HCC’nin fibrolameller alt tipi kadınlarda daha sık görülür.

Irk/Etnisite

Amerika Birleşik Devletleri’nde, Asyalı Amerikalılar ve Pasifik Adalıları en yüksek karaciğer kanseri oranlarına sahipken, bunları Hispanikler/Latinler, Amerikan Kızılderilileri/Alaska Yerlileri, Afrikalı Amerikalılar ve beyazlar izliyor.

Kronik viral hepatit

Dünya çapında, karaciğer kanseri için en yaygın risk faktörü, hepatit B virüsü (HBV) veya hepatit C virüsü (HCV) ile kronik (uzun süreli) enfeksiyondur. Bu enfeksiyonlar karaciğer sirozuna yol açar ve karaciğer kanserini dünyanın birçok yerinde en yaygın kanser haline getirmekten sorumludur.

ABD’de hepatit C enfeksiyonu HCC’nin daha yaygın nedeni iken, Asya ve gelişmekte olan ülkelerde hepatit B daha yaygındır. Her iki virüsle de enfekte olan kişilerde kronik hepatit, siroz ve karaciğer kanseri gelişme riski yüksektir. Ağır içiciler ise (günde en az 6 alkollü içki) risk daha da yüksektir.

HBV ve HCV, kontamine iğnelerin paylaşılması (uyuşturucu kullanımı gibi), korunmasız cinsel ilişki veya doğum yoluyla kişiden kişiye yayılabilir. Kan ürünleri bu virüsler için test edildiğinden Amerika Birleşik Devletleri’nde çok nadir olmasına rağmen, kan nakli yoluyla da bulaşabilirler. Gelişmekte olan ülkelerde, çocuklar bazen enfekte olmuş aile üyeleriyle uzun süreli temastan dolayı hepatit B enfeksiyonuna yakalanırlar.

HBV’nin grip benzeri bir hastalık ve sarılık (gözlerin ve cildin sararması) gibi semptomlara neden olma olasılığı daha yüksektir. Ancak çoğu insan birkaç ay içinde HBV enfeksiyonundan tamamen kurtulur. Yetişkinlerin yalnızca çok küçük bir yüzdesi kronik taşıyıcı olur (ve karaciğer kanseri için daha yüksek risk taşır). Enfekte olan bebekler ve küçük çocukların kronik taşıyıcı olma riski daha yüksektir.

Öte yandan HCV’nin semptomlara neden olma olasılığı daha düşüktür. Ancak HCV’li çoğu insan, karaciğer hasarına ve hatta kansere yol açma olasılığı daha yüksek olan kronik enfeksiyonlar geliştirir.

Hepatit A virüsü ve hepatit E virüsü gibi diğer virüsler de hepatite neden olabilir. Ancak bu virüslerle enfekte olan kişilerde kronik hepatit veya siroz gelişmez ve karaciğer kanseri riskinde artış olmaz.

İlginizi Çekebilir; Karaciğer Metastazı Nedir?

Siroz

Siroz, karaciğer hücrelerinin hasar gördüğü ve skar dokusu ile yer değiştirdiği bir hastalıktır. Sirozlu kişilerde karaciğer kanseri riski daha yüksektir. Karaciğer kanseri geliştiren çoğu (hepsi değil) insanda zaten siroz kanıtı vardır.

Sirozun birkaç olası nedeni vardır. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki vakaların çoğu, alkolü kötüye kullanan veya kronik HBV veya HCV enfeksiyonu olan kişilerde görülür.

Karaciğer Kanserinin Ana Nedeni Nedir

Alkolden bağımsız karaciğer yağlanması

Alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı, obez kişilerde sık görülen bir durumdur. Alkolsüz steatohepatit (NASH) olarak bilinen bu hastalığın bir alt tipine sahip kişilerde siroz gelişebilir.

Primer biliyer siroz

Karaciğeri etkileyen bazı otoimmün hastalık türleri de siroza neden olabilir. Örneğin, birincil biliyer sirozda (PBC) karaciğerdeki safra kanalları hasar görür ve hatta tahrip olur ve bu da siroza yol açabilir. Gelişmiş PBC’li kişilerde karaciğer kanseri riski yüksektir.

Kalıtsal metabolik hastalıklar

Bazı kalıtsal metabolik hastalıklar siroza yol açabilir.

Kalıtsal hemokromatozlu insanlar , yiyeceklerinden çok fazla demir emer. Demir, karaciğer de dahil olmak üzere vücuttaki dokulara yerleşir. Karaciğerde yeterince demir birikirse, siroz ve karaciğer kanserine yol açabilir.

Ağır alkol kullanımı

Alkol kötüye kullanımı, ABD’de sirozun önde gelen bir nedenidir ve bu da karaciğer kanseri riskinin artmasıyla bağlantılıdır.

Tütün kullanımı

Sigara içmek karaciğer kanseri riskini artırır. Sigara içen ve bırakan kişiler hala içenlere göre daha düşük riske sahiptir, ancak her iki grup da hiç sigara içmeyenlere göre daha yüksek risk taşır.

Obezite

Obez olmak (çok kilolu) karaciğer kanseri gelişme riskini artırır. Bunun nedeni muhtemelen yağlı karaciğer hastalığına ve siroza neden olabilmesidir.

2 tip diyabet

Tip 2 diyabet, genellikle ağır alkol kullanımı ve/veya kronik viral hepatit gibi başka risk faktörlerine sahip hastalarda karaciğer kanseri riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Bu risk, tip 2 diyabetli kişilerin aşırı kilolu veya obez olma eğiliminde olması nedeniyle de artabilir ve bu da karaciğer sorunlarına neden olabilir.

İlginizi Çekebilir; Karaciğer Tedavisinde TARE Microcüre – Atom Tedavisi

Bazı nadir hastalıklar

Karaciğer kanseri riskini artıran hastalıklar şunlardır:

Aflatoksinler

Bu kansere neden olan maddeler, yer fıstığı, buğday, soya fasulyesi, mısır ve pirinci kirleten bir mantar tarafından yapılır. Nemli, sıcak bir ortamda saklamak bu mantarın büyümesine neden olabilir. Bu, dünyanın hemen her yerinde ortaya çıkabilmesine rağmen, daha sıcak ve tropik ülkelerde daha yaygındır. ABD ve Avrupa gibi gelişmiş ülkeler, gıdaları aflatoksin seviyeleri için test ediyor.

Bu maddelere uzun süre maruz kalmak karaciğer kanseri için önemli bir risk faktörüdür. Hepatit B veya C enfeksiyonu olan kişilerde risk daha da artar.

Vinil klorür ve toryum dioksit (Thorotrast)

Bu kimyasallara maruz kalmak karaciğerde anjiyosarkom riskini artırır. Aynı zamanda kolanjiokarsinom ve hepatoselüler kanser geliştirme riskini de artırır, ancak çok daha az derecede. Vinil klorür, bazı plastik türlerinin yapımında kullanılan bir kimyasaldır. Thorotrast, geçmişte belirli röntgen testlerinin bir parçası olarak bazı hastalara enjekte edilen bir kimyasaldır. Bu kimyasalların kansere neden olan özellikleri fark edildiğinde, bunları ortadan kaldırmak veya maruziyeti en aza indirmek için adımlar atıldı. Thorotrast artık kullanılmamaktadır ve çalışanların vinil klorüre maruz kalması sıkı bir şekilde düzenlenmiştir.

Anabolik steroidler

Anabolik steroidler, bazı sporcular tarafından güçlerini ve kas kütlelerini artırmak için kullanılan erkek hormonlarıdır. Uzun süreli anabolik steroid kullanımı hepatosellüler kanser riskini biraz artırabilir. Hidrokortizon, prednizon ve deksametazon gibi kortizon benzeri steroidler aynı riski taşımaz.

Karaciğer Kanserinin Ana Nedeni Nedir

Karaciğer kanseri riskinizi azaltabilecek faktörler

Hepatit B aşısı

Kronik hepatit B enfeksiyonu siroza ve ardından karaciğer kanserine yol açabileceğinden, hepatit B virüsüne karşı aşı olmak, insanları hepatit B virüsünün neden olduğu karaciğer kanserinden koruyabilir.

Viral hepatit tedavisi

Hepatit B ve hatta hepatit C ile kronik enfeksiyonların siroz ve karaciğer kanserine yol açabileceği bilinmektedir. Her iki enfeksiyon için de tedavi almak karaciğer kanseri riskini azaltabilir.

Karaciğer kanseri riski üzerinde belirsiz etkileri olan faktörler

Aspirin

Aspirinin birkaç kanser riskini azalttığı gösterilmiştir. Bazı çalışmalar, düzenli aspirin kullanımı ile karaciğer kanseri riskinin azaldığını göstermiştir, ancak daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

 

Bizi Instagram Hesabımızdan Takip Edebilirsiniz 🙂

Exit mobile version